Niewielkie nadpłaty składki zdrowotnej trafią na konto płatnika w ZUS

Ministerstwo Zdrowia zaproponowało korektę zasad zwrotu nadpłaty powstałej w wyniku rocznego rozliczenia składki zdrowotnej przez przedsiębiorców. Zmiany mogą wejść w życie od początku 2027 r.

Na stronie internetowej Rządowego Centrum Legislacji opublikowano przygotowany przez resort zdrowia projekt nowelizacji ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz kilku innych ustaw. Wśród zaproponowanych zmian znalazła się nowelizacja art. 81 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej, której celem jest zracjonalizowanie zasad obsługi przez ZUS rocznych rozliczeń składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz ograniczenie związanych z tym kosztów.

W obecnie obowiązującym stanie prawnym jeżeli z rocznego rozliczenia składki zdrowotnej wpłaconej przez przedsiębiorcę wynika nadpłata, a równocześnie nie ma on zaległości z tytułu składek lub nienależnie pobranych świadczeń z ubezpieczenia społecznego, to ZUS udostępnia na koncie płatnika w Platformie Usług Elektronicznych (PUE)/eZUS wniosek o zwrot nadpłaty (RZS-R). Gdy płatnik złoży ten wniosek, nadpłata jest mu zwracana na jego rachunek bankowy, jeśli zaś wniosku nie złoży, ZUS rozliczy tę nadpłatę na koncie płatnika. Płatnik może wówczas pomniejszyć o tę kwotę przelew na poczet bieżących składek albo zawnioskować o jej zwrot na ogólnych zasadach, a więc składając wniosek RZS-P.
.

Pobierz lub wypełnij w programie druki ZUS
Sprawdź listę druków ZUS, które wygodnie wypełnisz w naszym programie, bądź pobierz ich wzory w formacie PDF.
Sprawdź druki-formularze ZUS

Drobne kwoty na konto płatnika, większe - na jego rachunek bankowy

Zgodnie z propozycją resortu zdrowia, te procedury mają zostać zdecydowanie uproszczone. Jeżeli wynikająca z rozliczenia nadpłata nie przekroczy dziesięciokrotności kwoty kosztów upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym w administracji (w 2025 r. koszt upomnienia to 16 zł, dziesięciokrotność tej kwoty to 160 zł), ZUS będzie automatycznie zwracał tę kwotę na konto płatnika składek. Proponowane rozwiązanie jest szczególnie adekwatne i uzasadnione dla problemu konieczności przeprowadzania zwrotów w składce na ubezpieczenie zdrowotne w przypadkach, które wynikają z groszowych różnic powstałych w wyniku zaokrągleń stosowanych przy obliczaniu należności składkowych. Zwrot nadpłaty na rachunek ubezpieczonego w drodze przelewu bankowego byłby obciążony nieproporcjonalnymi kosztami obsługi - wskazano w uzasadnieniu do projektu.

Projekt ustawy przewiduje również, że po złożeniu przez płatnika składek rocznego rozliczenia, które wykaże nadpłatę w wysokości przekraczającej dziesięciokrotność kosztów upomnienia, ZUS co do zasady będzie z urzędu (a więc bez wniosku) zwracał tę nadpłatę na rachunek bankowy płatnika. Jedynie w sytuacji, gdy płatnik nie podał numeru rachunku, ZUS będzie oczekiwał na wniosek o zwrot nadpłaty.

Przedstawiony przez resort zdrowia projekt przewiduje również wprowadzenie zmian w ustawach:

• o systemie ubezpieczeń społecznych,
• o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych,
• o postępowaniu wobec osób z zaburzeniami psychicznymi stwarzających zagrożenie życia, zdrowia lub wolności seksualnej innych osób,
• o medycynie laboratoryjnej.

Intencją projektodawców jest, aby ustawa zasadniczo weszła w życie po upływie 14 dni od jej ogłoszenia. Jednak dla przepisów dotyczących rocznego rozliczenia składki zdrowotnej przewidziano wyjątek. Tu vacatio legis ma zostać wydłużone tak, by nowe zasady zaczęły obowiązywać od 1 stycznia 2027 r. Natomiast do dnia 31 grudnia 2026 r. włącznie ZUS powinien dostosować system teleinformatyczny do zmian w przepisach.

Wcześniej w tym roku rząd zapowiedział, że pracuje nad znacznie dalej idącymi zmianami w zakresie rozliczeń z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych. Zgodnie z tą propozycją to ZUS, na podstawie informacji przekazywanych przez płatników składek, miałby przygotowywać propozycje dokumentów ubezpieczeniowych. Rola płatnika ograniczałaby się do ich zatwierdzenia lub skorygowania (z zapowiedzi wynika jednak, że edycję takiego dokumentu trzeba będzie uzasadnić). Jeśli ta propozycja stanie się obowiązującym prawem, osoby opłacające wyłącznie składki na własne ubezpieczenia zostaną objęte nową procedurą od 1 stycznia 2028 r., zaś pozostali płatnicy - trzy lata później.

Rząd szykuje rewolucję w ZUS. Deklaracje mają wypełniać się same

Źródło: Projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw (UD 285)