Składki za żonę jak za każdego innego zleceniobiorcę

Przedsiębiorca, który podpisze umowę zlecenia z żoną, odprowadza za nią składki na ZUS na zasadach przewidzianych dla zleceniobiorców. Nie mają tu zastosowania przepisy o osobach współpracujących w prowadzeniu działalności gospodarczej.

Przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą, w której zatrudnia pracownika na umowę o pracę. Ponieważ pracownik od 1 lipca 2025 r. przebywa na długoterminowym zwolnieniu lekarskim, przedsiębiorca chce skorzystać z pomocy żony przy wykonywaniu niektórych czynności w firmie. Ma się to odbywać na podstawie umowy zlecenia ze stawką godzinową, a więc uzależnioną od liczby godzin wykazywanych na liście obecności za dany miesiąc. Od tej kwoty naliczane będą składki na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne, zaś kwota netto będzie wypłacana na rachunek bankowy lub gotówką (w zależności od złożonego wniosku).

Przedsiębiorca wystąpił do ZUS o indywidualną interpretację, aby uzyskać potwierdzenie, że takie postępowanie będzie prawidłowe, a więc że:

• składki za żonę może naliczać i odprowadzać tak, jak w przypadku umowy zlecenia z każdą inną osobą,
• w opisanej sytuacji żona nie będzie traktowana przez ZUS jak osoba współpracująca w prowadzeniu działalności gospodarczej.

We wniosku argumentował, że nawet gdy osoba zatrudniona na podstawie umowy zlecenia (żona) spełnia kryteria określone dla osób współpracujących, to podlega ubezpieczeniom jako zleceniobiorca, gdyż umowa zlecenia stanowi odrębny od współpracy przy prowadzeniu działalności gospodarczej tytuł do ubezpieczeń.

Pobierz lub wypełnij w programie druki ZUS
Sprawdź listę druków ZUS, które wygodnie wypełnisz w naszym programie, bądź pobierz ich wzory w formacie PDF.
Sprawdź druki-formularze ZUS

Zleceniobiorcy traktowani inaczej niż pracownicy na etacie

Lubelski oddział ZUS w interpretacji powołał się na przepis art. 8 ust. 11 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, zgodnie z którym za osobę współpracującą z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność uważa się małżonka, dzieci własne, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione, rodziców, macochę i ojczyma oraz osoby przysposabiające, jeżeli pozostają z nimi we wspólnym gospodarstwie domowym i współpracują przy prowadzeniu tej działalności. Z kolei, zgodnie, z art. 8 ust. 2 tej ustawy, jeżeli pracownik spełnia kryteria określone dla osób współpracujących, to dla celów ubezpieczeń społecznych jest traktowany jak osoba współpracująca. W ustawie nie ma natomiast analogicznego przepisu, który odnosiłby się do zleceniobiorców. Dlatego osoba, która wykonuje pracę na podstawie umowy zlecenia, nawet jeżeli spełnia kryteria określone dla osób współpracujących, podlega ubezpieczeniom społecznym na zasadach przewidzianych dla zleceniobiorców, ponieważ wykonywanie pracy na podstawie umowy zlecenia stanowi odrębny od współpracy przy prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej tytuł do ubezpieczeń społecznych. Stanowisko przedsiębiorcy jest więc prawidłowe.

Nie ma przychodu, nie trzeba odprowadzać składek

Źródło: decyzja ZUS Oddział w Lublinie 891/2025 z 23 września 2025 r. (DI/200000/43/891/2025)